{ "title": "Küçük Kan Dolaşımı", "image": "https://www.dolasim.gen.tr/images/kucuk-kan-dolasimi.jpg", "date": "19.01.2024 23:37:25", "author": "idil alacan", "article": [ { "article": "Küçük Kan Dolaşımı, kalp ve akciğerler arasında gerçekleşen bir dolaşımdır. Vücuda dağıtılarak kirlenen kanın temizlenmesinden sorumlu olan çok küçük bir ölçekli kan dolaşımıdır. Vücuttan gelen kirli kanı akciğerlere ileterek temizler. Temizlenen kanı geri alarak tekrar vücuda pompalar. Kan, canlı bir sıvı olup damarlarda sürekli dolaşır. Oksijen taşıyan plazma ve kan hücrelerinden oluşan bir yapısı vardır. Sağlıklı bir yetişkinin vücudunda ortalama olarak 6-7 litre civarında kan bulunur. Kanın yapısında yarı oranda plazma adı verilen bir sıvı ve diğer yarı oranında da kan hücreleri bulunur. Kanın içinde bulunan bu plazmanın %90 oranında büyük bir kısmı sudan oluşur. Geriye kalan yaklaşık %10'luk oranda ise mineraller, proteinler ve yağlar bulunur. Kan hücrelerinde ise akyuvarlar, alyuvarlar ve trombosit gibi hücreler bulunur. Kanın renginin kırmızı olması kanın içerinde bulunan demir ve proteinden oluşan hemoglobin adı verilen maddeden kaynaklanır.

Küçük Kan Dolaşımı Nasıl Gerçekleşir

Genel olarak kan dolaşımı kalp, toplardamar, atar damar ve kılcal damarlardan oluşur. Kalp bir pompa görevi görerek kanın bütün vücuttaki dolaşımını sağlar. Ayrıca damarlarda bulunan kanın bütün vücuda iletilmesinden ve kanın içindeki yararlı maddelerin tüm vücuda dağıtılmasından sorumludur. Kalp bir dakikalık içerisinde yaklaşık beş litre kan pompalama yeteneğine sahiptir. Küçük kan dolaşımı vücutta dolaşarak kirlenen kanı toplardamarlar sayesinde geri toplar ve kalbin sağ kulakçığına getirilir. Sağ kulakçığa ulaşan kirli kan kalbin kasılmasıyla sağ karıncığa dökülür. Buradan da akciğer atardamarı sayesinde akciğerlere gelir. Akciğer atardamarı akciğerin derinliklerinde mikroskobik parçalar oluşturmaya başlar. Bu mikroskobik parçaların ucunda solunum sistemiyle akciğerlere alınan oksijeni tutan alveol adı verilen çok ince zarlı hava kesecikleri bulunur. Akciğere gelen kirli kan, alveolin yapısındaki oksijeni tutar. Alveoldeki karbondioksiti ise alveole geri vererek oksijence zengin temiz kana dönüşmesini sağlar. Alveolinlerdeki karbondioksit de soluk alıp verme sırasında vücuttan dışarı atılır. Böylece küçük kan dolaşımının yarısı tamamlanır. Kan bu şekilde temizlendikten sonra kan akciğer toplardamarı sayesinde akciğerlerden alınarak kalbin sol kulakçığına gönderilir. Buradan kalp kasılması ile sol karıncığa dökülür. Temizlenmiş kan ilk olarak aort atardamarına daha sonra da vücudun tüm atardamarlarına pompalanarak tekrar vücutta gezintiye çıkar. Küçük kan dolaşımı da sağ kulakçığa gelen kirli kan ile başlar ve sol karıncığa gelen temiz kan ile biter. Böylece vücutta dolaşarak kirlenen kan da temizlenmiş olur.

Küçük Kan Dolaşımında Görev Alan Organlar

Küçük kan dolaşımında sırasıyla oksijeni az olan kan kalbin sağ karıncık kısmından çıkararak akciğerlere gider. Akciğerlerdeki kan oksijeni ile dolar ve kalbin sol kulakçığına döner. Bu sistemde her organın kendine özgü görevi vardır. Bunun yanı sıra en önemli organ akciğerdir de denilebilir. Akciğerler, göğüs boşluğundaki yüreğin her iki tarafında bulunur ve vücudun solunum yapmasını sağlar. Taban bölümleri diyaframın üzerindedir. Kaburga kemikleri tarafından çevrelenerek kendini korur. Göğüs çeperine bakan yüzey kısmı dışbükey ve yüreğe bakan iç yüzeyleri ise içbükey adını alır. Vücuttaki kirlenen kanın temizlenmesinden sorumlu organlardır. Küçük kan dolaşımının en özel elemanıdır. Akciğerin rengi yeni doğan kişilerde kırmızıya yakın, gençlerde pembe, erişkinlerde ise morumsu renktedir. Kalp, vücuttaki kanın hareketini sağlayan ve kanın pompalama işleminden sorumlu bir organdır. Temiz kan kalp sayesinde vücuda pompalanırken kirli kan ise yine kalp sayesinde akciğerlere pompalanır. Kalbin yapısında iki adet kulakçık ve iki adet karıncık bulunur. Sol kulakçıkta ve sol karıncıkta temiz kan taşınırken sağ kulakçıkta ve sağ karıncıkta ise kirli kan taşınır. Bu sayede temiz kan ve kirli kan kalp içinde asla birbirlerine karışmaz. Kalp insan hayatı boyunca sürekli çalışan bir organdır. Sağlıklı bir insanda dakikada 60 ile 80 kez aralığında atar. Diğer önemli elemanlar ise atardamar, toplardamar ve kılcal damarlardır. Bu damarlar kalp ve dokular arasında kanın taşınmasını sağlar. Atardamar, vücutta temiz kanı taşıyan damardır. İstisna olarak kirli kanı akciğerlere taşıyan akciğer atardamarı, vücutta kirli kan taşıyan tek atardamardır. Aort vücudun en büyük atardamarıdır. Kalple direkt bağlantısı bulunan atardamardır. Toplardamar ise vücutta dolaşarak kirlenen kanı tekrar geri toplayan damarlardır. Tıpkı atardamarda olduğu gibi toplardamar da temiz kanı akciğerden kalbe geri götüren akciğer toplardamarı, vücutta temiz kan taşıyan tek toplardamardır.
" } ] }